Asbest in mijn woning — Wat nu?

 Of het nu gaat om de aankoop van een huis of een nieuw appartement of om de verhuizing naar een mooi oud gebouw. Wie ooit van asbest in zijn leven heeft gehoord, wil het natuurlijk vermijden om op een plaats te wonen waar het is ingebouwd. Ook al vormt het in de meeste gevallen als vast gebonden product geen direct gevaar, het ongemakkelijke gevoel blijft toch steeds in het achterhoofd.

Alsof dat nog niet genoeg is, kan het pure googlen van bepaalde woordcombinaties in verband met asbest je al de adem benemen. Forumberichten of posts in vraagportalen, die alleen maar van paniek en doodsangst doordrongen zijn, kunnen binnen enkele seconden in het onderbewustzijn doordringen.

Klare taal en geen paniekzaaierij:

Asbest is natuurlijk een zeer gevaarlijke stof, die niet te onderschatten is, maar er zijn verschillende manieren om het te beoordelen. Er zijn producten die een zeer hoog asbestgehalte hebben of zeer zwak gebonden zijn en waarvan dus ook een “sterke belasting” (vezelvrijgave) kan uitgaan. Aan de andere kant zijn er ook producten die slechts een zeer laag asbestgehalte hebben of zeer sterk gebonden zijn en waarvan in een goede toestand ook geen direct gevaar uitgaat.

Niet in paniek raken maar goed informeren.

Waar zit asbest in:

Hoe hard het ook klinkt, maar uiteindelijk kan de probleemstof zich in oude gebouwen bijna overal verstoppen. Op het dak, aan de gevel, op de vloer, in de muren, in verwarmingen, vensterbanken enz. Soms vindt men het zelfs op plaatsen in gebouwen, waar men zich eerlijk gezegd afvraagt waarom op deze plaats asbesthoudend materiaal/asbesthoudende producten werden ingebouwd. Deels waarschijnlijk met de gedachte “we gebruiken maar wat beschikbaar is”. Bijgevolg is er nog veel asbest in Vlaanderen te vinden.

De vraag die veel mensen zich natuurlijk stellen is: Hoe herken ik asbest?

Uiteindelijk kan men het met het blote oog niet herkennen, maar er zijn wel bepaalde aanknopingspunten waar men zich naar kan richten. Daarbij komt als eerste het bouwjaar van het object of het bouwjaar van de woning. Op de kadastrale legger kan je het bouwjaar van een woning best terugvinden.

Het hoogtepunt van de asbestproductie en dus van de ingebouwde producten was 1960 tot 1980. Het “volledige verbod” voor asbest kwam in België pas in 1998 tot stand. Dienovereenkomstig kan men bij huizen die uit de jaren 1960 en 1970 stammen ervan uitgaan dat asbest werd ingebouwd. Als deze gebouwen natuurlijk tussentijds gerenoveerd zijn, ziet de zaak er al weer heel anders uit.

Bepaalde producten zoals golfplaten, gevelplaten, buizen of ventilatiekanalen kunnen aan de hand van hun ingeslagen nummer of opdruk als asbesthoudend worden geïdentificeerd. Bij golfplaten en buizen van de firma Eternit kan men aan de hand van het nummer en deels ook van de structuur herkennen welke producten asbestvrij of asbesthoudend zijn: INFO Blad Eternit (is helaas niet meer beschikbaar)

In de regel wordt dit echter door middel van materiaalmonsters bepaald.

Bij nachtaccumulatoren of -kachels is het bouwjaar doorslaggevend. Van de fabrikanten zelf zijn er gegevens tot welk bouwjaar de apparaten gevaarlijk zijn. Een lijst met accumulatoren en asbesthoudende kachels vind je HIER.

Wie een huis of een appartement wil kopen of ook verkopen, moet in geval van twijfel altijd een deskundige inschakelen (eventueel na overleg met de verkoper natuurlijk). De asbestdeskundige neemt dan meerdere monsters en stelt een overzicht op met alle materialen/producten in het huis die asbesthoudend kunnen zijn. Ook in deze branche zijn er kwalitatieve verschillen, daarom moet men zich van tevoren informeren over de betreffende deskundige en eventueel over de inhoud van het rapport (hoeveelheidsgegevens, fotodocumentatie enz.).

Hoe beslis ik welke producten onmiddellijk moeten worden verwijderd?

In de eerste plaats moet men kijken of het gaat om asbestcement-, vast gebonden of zwak gebonden producten. Zwak gebonden producten moeten altijd onmiddellijk worden verwijderd. Voor asbestcement of vast gebonden producten bestaat er afhankelijk van de toestand geen directe noodzaak tot handelen.

Bijvoorbeeld zijn asbestcement-golfplaten of -kunstschiefer op het dak van een huis niet per se te vervangen zolang deze hun doel vervullen en niet verweerd, broos, lek of iets dergelijks zijn.

In principe ligt het natuurlijk voor de hand alle asbesthoudende materialen te laten verwijderen als men eenmaal de stap zet een huis te renoveren/saneren.

Asbesttoepassingen

Deze lijst kan nog steeds worden aangevuld, op dit moment zijn er al 3500 asbesttoepassingen bekend. Asbestcementproducten vastgebonden en zwakgebonden:

Vastgebonden asbestproducten

Asbestcementproducten zijn cementgebonden producten met meestal minder dan 15% asbest en een dichtheid van meer dan 1400 kg/m³. Ze zijn vastgebonden asbestproducten.

Voorbeelden vastgebonden asbestproducten:

• Golfplaten/Eternitplaten
• Gevelplaten/Plantafels/Eternitplaten
• Kleinformatige platen/Kunstleien/Eternitplaten
• Vensterbanken
• Buizen/Toschi-buizen
• Ventilatiekanalen
• Tegels
• Brandkleppen
• Bloempotten

Zacht asbest / zwak gebonden asbestproducten:

Zwak gebonden asbestproducten, zoals spuitasbest, lichtbouwplaten, Asbestkarton, afdichtingskoorden, hebben meestal een dichtheid onder 1000 kg/m³.

Voorbeelden van Zacht asbest / zwak gebonden asbestproducten:

• Vloerbedekkingslijm
• Vensterkit
• Ribbenradiatoren (afdichtingen tussen de ribben)
• Pijpisolatie Diatomeeënaarde
• Ventilatiekanalen
• Spuitasbest
• Kabelopvullingen
• Brandkleppen
• Flensafdichtingen
• Kleppenbladafdichtingen

Overige/vastgebonden asbestproducten:

Overige asbestproducten, die niet voldoen aan de definities, moeten vergelijkend worden beoordeeld op het vrijkomen van vezels. Zo zijn vinylasbestplaten (flexplaten) en IT-afdichtingen (rubber-asbestafdichtingen) vastgebonden producten.

Voorbeelden overige/vastgebonden asbest producten:

• Vinylplaten/Flexplaten
• IT-afdichtingen/Rubber-afdichtingen

Opzoek naar een asbestdeskundige? Vraag een advies aan Asbestattest-aanvragen.be